มะเร็งลำไส้ ศัตรูเงียบที่ไม่ควรมองข้าม
มะเร็งลำไส้ใหญ่ (Colorectal Cancer) เป็นโรคมะเร็งที่เกิดจากการเติบโตผิดปกติของเซลล์ในลำไส้ใหญ่หรือลำไส้ตรง ซึ่งมีความสำคัญไม่เพียงแค่ในเรื่องของการรักษา แต่ยังรวมถึงการตระหนักรู้และการป้องกันมะเร็งชนิดนี้ ซึ่งมักจะถูกเรียกว่า “ศัตรูเงียบ” เนื่องจากในระยะแรกมักไม่แสดงอาการชัดเจน ทำให้ผู้ป่วยหลายคนไม่ได้รับการวินิจฉัยจนกระทั่งโรคลุกลามไปมากแล้วฤ
มะเร็งลำไส้ใหญ่: โรคที่อันตรายหากไม่ระวัง
มะเร็งลำไส้ใหญ่เป็นหนึ่งในมะเร็งที่พบได้บ่อยทั้งในผู้ชายและผู้หญิง โดยเฉพาะในประเทศที่มีพฤติกรรมการรับประทานอาหารที่ไม่เหมาะสม เช่น การบริโภคอาหารที่มีไขมันสูงและขาดไฟเบอร์ การใช้ชีวิตที่ขาดการออกกำลังกาย หรือการสูบบุหรี่ ล้วนเป็นปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่
สัญญาณเตือนมะเร็งลำไส้ใหญ่
หนึ่งในปัญหาที่ใหญ่ที่สุดของมะเร็งลำไส้ใหญ่คือการที่มักจะไม่แสดงอาการชัดเจนในระยะแรก ทำให้ผู้ป่วยมักมองข้ามไปจนกระทั่งโรคลุกลามแล้ว อาการที่อาจเกิดขึ้นเมื่อมะเร็งลำไส้ใหญ่เริ่มมีการเจริญเติบโต ได้แก่:
- เลือดในอุจจาระ – บางครั้งอาจมีเลือดสดหรือเลือดสีเข้มผสมในอุจจาระ ซึ่งเป็นสัญญาณที่บ่งบอกถึงการมีปัญหาที่ลำไส้ใหญ่หรือทวารหนัก
- อุจจาระผิดปกติ – อาจพบการเปลี่ยนแปลงของอุจจาระ เช่น ท้องผูกหรือท้องเสียสลับกัน
- อาการท้องอืดหรือปวดท้อง – การรู้สึกไม่สบายในท้องบ่อยครั้ง ซึ่งอาจบ่งชี้ถึงการที่เนื้องอกหรือมะเร็งกำลังเติบโตในลำไส้
- เบื่ออาหารและลดน้ำหนัก – ความรู้สึกไม่อยากทานอาหาร และการลดน้ำหนักที่ไม่สามารถอธิบายได้
- ความเหนื่อยล้า – รู้สึกเหนื่อยง่ายหรือไม่มีแรง แม้จะไม่ได้ทำกิจกรรมหนัก
การตรวจหามะเร็งลำไส้ใหญ่
เนื่องจากมะเร็งลำไส้ใหญ่ในระยะแรกมักไม่มีอาการหรือมีอาการที่ไม่ชัดเจน การตรวจหามะเร็งตั้งแต่เนิ่นๆ จึงเป็นวิธีที่สำคัญในการลดความเสี่ยงของการเสียชีวิตจากโรคนี้ วิธีการตรวจที่สามารถใช้ได้ ได้แก่:
- การตรวจส่องกล้องลำไส้ใหญ่ (Colonoscopy): เป็นวิธีการที่ใช้ในการส่องดูภายในลำไส้ใหญ่เพื่อหาก้อนเนื้อหรือความผิดปกติที่อาจบ่งชี้ถึงมะเร็ง
- การตรวจเลือดหามะเร็ง: การตรวจเลือดสามารถช่วยตรวจพบการเปลี่ยนแปลงของค่าผลเลือดที่อาจบ่งชี้ถึงความเสี่ยงของมะเร็งลำไส้ใหญ่
- การทำ CT Colonography: เป็นการใช้การถ่ายภาพทางการแพทย์เพื่อดูรายละเอียดของลำไส้ใหญ่
การป้องกันมะเร็งลำไส้ใหญ่
การป้องกันมะเร็งลำไส้ใหญ่ทำได้โดยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมชีวิต เพื่อลดปัจจัยเสี่ยงต่างๆ ที่สามารถทำให้เกิดโรคนี้ได้ ดังนี้:
- รับประทานอาหารที่มีไฟเบอร์สูง: การทานผัก ผลไม้ และธัญพืชที่มีไฟเบอร์สูง ช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่
- หลีกเลี่ยงการบริโภคอาหารที่มีไขมันสูง: อาหารที่มีไขมันอิ่มตัว เช่น เนื้อสัตว์แปรรูปและของทอด ควรบริโภคให้น้อยลง
- ออกกำลังกายเป็นประจำ: การเคลื่อนไหวร่างกายอย่างสม่ำเสมอช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคมะเร็ง
- หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่และการดื่มแอลกอฮอล์: พฤติกรรมเหล่านี้เป็นปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่
- ตรวจสุขภาพประจำปี: โดยเฉพาะผู้ที่มีอายุ 50 ปีขึ้นไป หรือผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นมะเร็งลำไส้ ควรเข้ารับการตรวจลำไส้ใหญ่ทุกปี
การรักษามะเร็งลำไส้ใหญ่
การรักษามะเร็งลำไส้ใหญ่มักจะขึ้นอยู่กับระยะของโรค และตำแหน่งที่เนื้องอกเกิดขึ้น การรักษามักประกอบด้วย:
- การผ่าตัด: หากมะเร็งยังอยู่ในระยะต้น ๆ การผ่าตัดอาจเป็นวิธีการรักษาหลัก
- การใช้เคมีบำบัด (Chemotherapy): ในกรณีที่มะเร็งลุกลามไปยังส่วนอื่นๆ การใช้ยาเคมีบำบัดช่วยลดการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง
- การฉายรังสี (Radiation Therapy): ใช้เพื่อรักษามะเร็งที่ไม่สามารถผ่าตัดได้ หรือในกรณีที่มะเร็งลุกลาม
สรุป
มะเร็งลำไส้ใหญ่เป็นศัตรูเงียบที่สามารถป้องกันได้หากมีการตรวจพบแต่เนิ่น ๆ การรักษาสามารถได้ผลดีหากมะเร็งถูกตรวจพบในระยะต้น การปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิตอย่างมีสุขภาพดีและการตรวจสุขภาพอย่างสม่ำเสมอเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการป้องกันมะเร็งลำไส้ใหญ่
อ้างอิง
มะเร็งลำไส้ใหญ่ ภัยร้ายที่ป้องกันได้ – อาการและวิธีการรักษา – โรงพยาบาลศิครินทร์
มะเร็งลำไส้ใหญ่ รู้ทัน ป้องกันได้ | โรงพยาบาลศิริราช ปิยมหาราชการุณย์
6 สัญญาณเตือนมะเร็งลำไส้ รู้เร็ว ป้องกันได้ | โรงพยาบาลเปาโล – Paolo Hospital